Klumma: Lost in space

So vóru vit aftur á Tvøroyri. Í deiligu húsunum hjá Dam, mitt í býnum. Hetta hjartað, sum vit systkinabørn og pápasystkini savnast í um høgtíðirnar, í ferium ella tá vit trongja til at kobla av í nakrar dagar.
Tá vit fara suður, er tað sum at ferðast í einari tíðarmaskinu - inn í ein farnan tíðarlumma, tá omma og abbi búðu har. Har angar enn av vaflum, vikubløðum og ceruttum á bakka. Skuffur, skáp og ovastaloft eru á tremur av sporum: knappablikkið hjá ommu, gulnaðu myndirnar av ommu í klokkuhatti ella langabba og Stauning, sum sýna ein ísvirkisbát. Har eru eisini hópin av bløðum og brøvum hjá abba, bæði privatum og almennum, í summum førum so forvitnislig, at søgugranskarar áttu at kanna tey. Soleiðis læra vit tey gomlu betri at kenna, hvørja fer vit vitja suður; eisini alt eftir, hvar vit sjálvi eru stødd í lívinum. Og vit kunnu velja, um sporini eru spøkilsi frá fyrrítíðini, ella ein fjálgur hiti frá hondum, ið sleptu.
Hetta fær meg at hugsa um dagin, eg ikki eri longur. Hvussu ommubørnini fara at minnast, práta og kanska fella eitt tár um ommuna, tá tey rudda brøv, myndir og greinir, sum eg lat frá mær gjøgnum eitt vónandi langt og ríkt lív.
Men aftaná fleiri herðindi av Feng Shui og “Rudda upp í lívinum”, finna tey bara eina gamla skóeskju við fjarritum frá Føroya Tele og ein stakk av gratulatiónskortum við forprentaðum gullstavum – “Tillukku við hjúnabandinum”. Har liggja gomul tryggingarskjøl, lánikort frá bókasøvnum, holaðar bankabøkur og nøkur útgingin pass.
Hini sporini liggja í fartelefonini, sum hundraðtals SMS’ar og J. Á einum Skype-brúkara, sum bara eg kenni kotuna til, og í einari mappu á fartelduni, sum eitur: Myndir at framkalla. Greinirnar liggja fjaldar í túsundatals word-dokumentum og í leitiskipanum á internetinum, og brøvini hvørva, sohvørt sum meylurin fyllist. Spooky?
Tey kunnu eisini cruisa cyberspace við at Googla meg, tí, sum onkur segði: “I’m Googable - therefore I am”. Eg kundi gjørt ein yvirdrivnan gerandis-exhibitionistiskan blogg ella upprættað ein narcissistiskan My Space profil, nú Facebook ikki er spennandi meira. Soleiðis kundi eg “verið onkur” og blivið partur av Á-ættarliðnum, sum bókaAnna her á blaðnum kallar tað, tí vit altíð skulu vera á – antin í veruliga ella í virtuella veruleikanum.
Nei, tað einasta, sum kanska fær ommubørnini at ressast, er ein lítil ungdómsmynd av ommuni við litføgrum hanakambi og leðurjakka. Tá fara tey at spyrja, um tað ikki var í 80’unum, at punkarir vóru modernaðir?

Apríl 2008

Kreativa mamma

Fantastisk røða

Yrking

UNG

Ak, dengang man kunde skælve
af Fryd i en andens Favn,
og hver Aften lukke læberne
ømt om et elsket Navn.
Og dengang man kunde græde
og synes Livet var hårdt,
nu trækker man bare på skulderen
og vender sig glemsom bort.

O, søde og sorgfulde Tider,
da Hjertet slog vildt og ungt,
og Livet enten var solforgylt
eller helt indtil Døden tungt.
Hvor Skoven var smuk i September,
og tyve Aar var min Ven,
og Lykken var bare en purung Drøm
der aldrig blir drømt igjen.
Tove Ditlevsen

Grundarsteinar:-)

Hendur og føtur

Børnini - besta gávan av øllum. Við sorgblídni kíni eg 17 ára gomlu avtrykkini av hond og fóti Bergs (17). Tíðin gongur ov skjótt. Hann er longu ein lítil maður, forlovaður og tjenar sínar egnu pengar. Og so er hann fluttur oman í kjallaran, við dubultsong, minikøki, surround-annleggi og egnari inngongd. Tey smáu jublaðu, tá hann fór út í kavan við teimum leygardagin, og sunnudagin bjóðaði hann teimum í biograf. Ein góður drongur - takk fyri tað:-)

Visa - paradísið

KLUMMA: Hóast eg havi eina kula appilsingula fartelefon við walkmanni, fepurmálara og piparkvørn, má eg viðganga, at eg ikki altíð fylgi so væl við á tøkniliga økinum. Brúki dagliga 80’ara plátuspælaran í gulli við dupultbandupptakara, og lati javnan ein film inn til framkalling. Hetta eru gerðir, sum fólk í mínum segmenti ikki eiga at gera, men har havi eg altso ein brist.
Og viðhvørt gevur at bíta, sum ein dagin síðst í fyrru øld, tá bankastjórin skræddi bankabókina fyri nøsina á mær við orðunum: Rigmor, tú mást fylgja við menningini. Hetta var eftir, at eg hevði noktað kassadamuni at býta bankabókina út við eitt Visa-kort.
So við postinum kom so eitt skínandi Visa-kort við brimi og landslagi og hologrammi og øllum, og eg elskaði tað. Tí nú kundi eg keypa tá eg ynskti og ikki minst, tað eg ynskti. Eg kundi fara til frisør síðst í mánaðinum og enntá shoppa, tá lagið var ringast, búkurin svangast ella kontoin tómast.
Men, men, men.. við alt ov nógvum børnum, húsaláni og lestrarskuld frá Oyrasundstíðini ber ikki til at liva sum tey ríku, men uttan teirra kvalir, sum tey siga í Ikea-lýsingini. So ein dagin herfyri fór eg oman í bankan og gav teimum kortið og bað um eitt “ganska almindiligt hevikort”, sum ikki kann yvirtrekkjast. Og fitti kundaráðgevin, sum eg eri uppá fornavn við (ikki tí vit diskutera íløgur), helt tað vera eitt frálíkt hugskot!
So nú havi eg dripið mítt elskaða Visa-kort og samvitskan er nøkur kilo lættari. Men eg uggi meg við, at eg havi ein fittan mann, sum onki hevur ímóti, at eg kenni hansara Visa-kotu, til dømis til ein Ikea-túr.
Fyrr elskaði eg Visa-kortið, nú elski eg mannin!

Sjarma ella pengar

KLUMMA: Eg elski Havnina. Lat tað vera sagt. Men sokallaða gongugøtan, av Vaglinum og niðan til ljóskurvarnar, er so óhugnalig, at hon skuldi verið óhóskandi fyri børn.
Hetta fyrrverandi hjarta í býnum er eftir fáum árum umskapað til eitt opið sár, sum ikki vil lekjast. Bæði myndarliga og ítøkiliga tala, við skirvisligu øklaknekkandi brúgvasteinunum, sum eru til stóran ampa hjá shoppandi konufólki, trillandi dagrøktarmammum, vambasíðum ommum, stetlandi smábørnum og fullum ungdómi, sum eru akkurát tey einastu, sum hava ørindi í økinum.
Og húsini! Tími ikki at tosa um bókasavnsbygningin, Ebenezer og Handilskjarnan – ljótastu hús norðanfyri Alpurnar!
Men onkrir glottar kundu verið. Til dømis gamla Konditaríið. Men gakk. Hetta er mest skizofrena facadan í ríkinum, við neonbláum pizzaskelti, jólasligum konditaríi, egyptiskum vertshúsi og hacienda stíli – hvørt um annað.
Og fimm metrar longur uppi: EITT INNKREVJINGARVIRKI!! Eg spyrji bara: Hvør hevur lovað hasari ósexutti vinnuni inn í hjarta í býnum. Og at hýsa einum virki, sum misprýðir gøtuna, býin, ja, sjálvt lívið, við skríggjandi gulum klistrimerkjum, ljótari enn Bónus og Netto tilsamans. Og so elegant konstruerað, at ongin sær inn, men tey síggja út. Sigandi?
Fáar metrar longri uppi: Ein lítil fitt reyð kiosk, sum hevur eittans endamál her á fold. At selja blikkamat og búkfyllu til full fólk at spýggja á húsaveggir í grannalagnum.
Og niðri í Joto-holinum: Hvør í himmalsins navni hevur funnið uppá at brúka hatta praktfulla hølið til lagursølur? Hjá SMS? Har má vera hend ein misskiljing!
Og tað eru nøkur fá vinnurekandi, sum hava skylduna, býráðið ábyrgdina, og vit borgarar skommina. Ná!

Tá eg verið stór..

KLUMMA: Tá eg verið stór, fái eg mítt egna kamar. Eitt jomfrúbúr.
Har skal standa eitt stórt mahogni sminkuborð við stórum spegli. Og har er ein sovorin gardaroba, sum mann kann ganga inni í, við hyllum og hattaeskjum. Í horninum er eitt hondvask, sum hjá ommudidd á Hálsi, og so er eitt lekkurt skrivaraborð til fartelduna, og ein elegantur flatskýggi við óendaliga nógvum sjónvarpsrásum, og einari persónligari fjarstýring, sum bara aktar mítt fingramerkið. Tá eg verið stór, havi eg heimsins besta lítla stereoanlegg við internetradio, so eg altíð kann lurta eftir seinastu útvarpssendingunum á P1 og BBC og klassiskum tónleiki.
Tá eg verið stór fer alt at hava sítt egna pláss og tað verður ongantíð neyðugt at leita eftir nøkrum. Hvør taska og hvørt par av skóm hava sína egnu vøkru eskju við angandi silkipappíri, sum í amerikanskum filmum. Og tá eg lati meg í myrkabláa ullinta frakkan ein kaldan vetrardag, havi eg sjálvandi eitt lítið hylki til handskarnar, sum hóska perfekt til frakkan. Og stivlarnir eru altíð nýbustaðir og kosta eina millión.
Tá eg verið stór, havi eg mína egnu persónligu ókeypis tráðleysu telefon, sum altíð hongur sum eitt headset í oyranum. Og hon aktar eisini bara meg, tí hon kennir røddina. So kann eg alla tíðina tosa við vinkonurnar og mammu. Og vit fara at tosa nógv longri enn nú, og eg fari ikki at hava ilt í økslini, tí eg gangi alt kvøldið og haldi telefonini upp ímóti oyranum, meðan eg fylli uppvaskimaskinuna, leggi klæðir saman og uppá pláss, pakki skúlataskur og finni spildurnýggju Dior varrastiftina í lummanum hjá didduni, sum liggur í hornasofuni saman við vinkonunum og nývaskaðu klæðunum og venur violin, meðan miðlingurin leitar eftir gummistyvlunum í gongini, tí hann skal til ríðing, og tann elsti spælir drønfrá telduspæl, so vit hoyra ikki, hvat vit siga, og maðurin lænir líka mína teldu til at kjekka meyl og eplini kóka.. og..
Men, tá eg hugsi um tað, so verið eg nakað einsamøll, tá eg verið so stór. So eg andi bara djúpt inn og gleðist um hvørja lítla løtu, eg ikki eri stór...